Robienie klasycznych notatek może być mało efektywne — szczególnie, jeśli uczeń bezwiednie zapisuje słowa nauczyciela. Robienie map myśli to sposób, który nie tylko angażuje umysł, ale też wzmacnia kreatywność i rozwija samodzielne myślenie
Mapy myśli — jak działają?
"Mapy myśli są systemem przechowywania, organizacji i hierarchizacji danych (zwykle na papierze) przy użyciu słów i obrazów, z których każdy będzie pobudzał określone zasoby twojej pamięci oraz stymulował nowe myśli i spostrzeżenia” - pisał Tony Buzan, twórca map myśli.
W praktyce mapy myśli naśladują działanie pamięci ludzkiej. Podczas ich sporządzania zaczynamy od jednej, głównej idei, a następnie rozwijamy ją, tworząc kolejne wątki i pomysły. Powstające rozgałęzienia pozwalają na szczegółowe poznawanie różnych obszarów danego tematu, pobudzając przy tym kreatywność i umożliwiając zauważenie części wspólnych.
W przeciwieństwie do tradycyjnych metod robienia notatek ten sposób pozwala na uporządkowanie wielu wątków i uniknięcie chaosu. Jest szczególnie polecany uczniom, którzy są wzrokowcami i najłatwiej przychodzi im zapamiętywanie treści, które zostały zobrazowane.
Mapy myśli - jak je tworzyć?
Tworzenie mapy myśli należy rozpocząć od przygotowania kartki - odpowiednio dużej i położonej poziomo względem ucznia. Warto pamiętać, że ta forma robienia notatek opiera się na stosowaniu krótkich haseł, dlatego nie sprawdzi się, gdy dziecko ma do zapamiętania daty, wzory lub schematy.
Sporządzanie mapy myśli zaczynamy od środka kartki — to właśnie tam powinno znaleźć się hasło przewodnie. Następnie tworzymy rozgałęzienia, które stanowią rozwinięcie omawianego wątku. Warto stosować symbole graficzne, kolory i oznaczenia — im bardziej rozbudowana będzie mapa myśli, tym większa szansa, że uczeń zapamięta omawianie wątki.
Przyjmuje się jednak, że maksymalna liczba omawianych wątków nie powinna być większa, niż dziewięć — w przeciwnym razie na kartce zapanuje chaos, który uniemożliwi zrozumienie zagadnienia i zapamiętanie omawianych kwestii. Map myśli nie należy stosować zamiennie z notatkami; powinny być raczej sposobem na usystematyzowanie wiedzy i uporządkowanie notatek zrobionych podczas lekcji.
Kiedy sprawdzają się mapy myśli?
Mapy myśli sprawdzają się przede wszystkim podczas nauki w domu, na przykład gdy uczeń powtarza materiał omawiany na lekcjach lub sporządza notatki na podstawie informacji zawartych w podręcznikach.
To również bardzo przydatne narzędzie podczas prac grupowych. Nieograniczone możliwości rozwijania myśli i wątków pozwalają każdemu uczniowi na przedstawienie własnego spojrzenia i poruszenie tematu, który jest dla niego najbardziej istotny.