W intrenecie dzieci i młodzież mogą znaleźć wiele ciekawych i użytecznych informacji. Jednak część twórców publikuje treści o charakterze przemocowym, wulgarnym, seksualnym. Promuje niemoralne, a nawet niezgodne z prawem zachowania i zarabia na tym pieniądze. Tacy twórcy nazywani są patoinfluencerami. Sprawdź, jak ustrzec dziecko przed ich sidłami.
Patoinfluener i patotreści
Patoinfluencer to osoba, która w swoich mediach społecznościowych prezentuje treści kontrowersyjne, niezgodne z prawem lub wulgarne i dzięki temu zdobywa popularność. Niestety często wśród osób nieletnich – dzieci i młodzieży.
Patotreści publikowane przez patoinfluencerów mogą mieć charakter seksualny, ukazują przemoc, sceny spożywania alkoholu czy narkotyków.
Przykłady patotreści to:
- filmy pokazujące znęcanie się nad innymi osobami (np. niepełnosprawnymi, w kryzysie bezdomności) lub zwierzętami,
- filmy pokazujące libacje alkoholowe czy reakcje po zażyciu narkotyków,
- nagie zdjęcia innych osób lub relacje z obnażania, publikowane bez ich wiedzy i zgody,
- relacje z robienia tzw. pranków, a więc niewybrednych i przeważnie krzywdzących żartów, które mają za cel np. ośmieszyć kogoś,
- relacje ze zmuszania innych osób (w tym innych patostreamerów) do czynności uwłaczających ich godności i zagrażających ich bezpieczeństwu,
- nagrania z obrzucania innych osób wyzwiskami.
Patoyoutuber i patostream
Osoby, które publikują patotreści na platformie YouTube, nazywani są patoyoutuberami. Jeśli patoyutuber pokazuje takie treści w transmisji na żywo, nazywa się to patostreamem.
Patostream może też pojawić się na innych mediach społecznościowych, np. Instagramie czy TikToku. W jego trakcie twórcy często zachęcają oglądających do wysłania darowizn pieniężnych.
Patostream - widzowie
Badania Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę pokazują, że 84 procent nastolatków w wieku 13-15 lat wie, co to patostream i aż 37 procent je ogląda. 43 proc. nieletnich biorących udział w badaniu przyznało, że ma dostęp do tego typu filmów co najmniej raz w tygodniu.
Nastolatki jako główny powód oglądania patostreamu wskazują nudę (75 proc.).
Jak ustrzec dzieci przed zagrożeniem?
Edukacja cyfrowa
Edukacja to podstawa. Rozmawiaj z dzieckiem na temat cyberbezpieczeństwa, ochrony prywatności, etyki online, stawiania granic w internecie. Naucz je rozpoznawać potencjalne zagrożenia ze strony patoyoutuberów i patoinfluencerów. Wyjaśnij, dlaczego publikowane przez nich materiały są niebezpieczne. Ustalcie plan działania, jeśli dziecko natknie się na patotreści.
Otwarta komunikacja
Jest równie ważna, co edukacja. Zachęcaj dzieci do zadawania pytań i dzielenia się z Tobą wrażeniami na temat materiałów, które oglądają w internecie. Niech wiedzą, że zawsze mogą zwrócić się do Ciebie z problemami lub pytaniami.
Ustaw blokadę rodzicielską
Większość urządzeń, taki jak smartphone, tablet, czy telewizor oraz dostawy treści do tych urządzeń, oferują narzędzia do kontroli rodzicielskiej. W ustawieniach możesz zaznaczyć, jakie treści będą wyświetlane dzieciom, a na jakie nie wyrażasz zgody (np. sceny zawierające przemoc itp.).
Bądź obecny w życiu online Twojego dziecka
Dowiedz się, jakie treści oglądają Twoje dzieci. Bądź obecny w ich życiu online, zainteresuj się tym, co ich interesuje. Razem z dziećmi odkrywajcie nowe aplikacje i narzędzia dostępne w internecie.
Ustal limit czasu w internecie
Ogranicz czas, który dziecko spędza przed ekranem. To ważne nie tylko ze względów zdrowotnych, ale także, by uniknąć narażenia na szkodliwe treści. Proponuj dzieciom inne sposoby spędzania wolnego czasu – w świecie realnym, a nie wirtualnym.
Bądź wzorem
Samodyscyplina w korzystaniu z internetu i wybieraniu odpowiednich treści może być dla dziecka inspiracją. Pokaż, że Ty także rozważasz, co oglądasz i że nie wszystkie treści Ci odpowiadają.
Zgłaszaj nieodpowiednie treści
W przypadku natknięcia się na nieodpowiednie treści, skorzystaj z opcji zgłaszania na danej platformie. To ważne, aby wspierać tworzenie bezpiecznej przestrzeni online dla wszystkich użytkowników.